23 maart 2023

Sociale wijkteams bieden effectieve hulp

De inzet van sociale wijkteams in Utrecht, Nieuwegein, Wijk bij Duurstede en Zeist heeft daar geleid tot een minder versnipperde en effectievere hulpverlening. Ook voelen bewoners zich goed geholpen, blijkt uit een onderzoek naar integraal wijkgericht werken in deze vier gemeenten. De studie is uitgevoerd door het lectoraat van Jean-Pierre Wilken van Hogeschool Utrecht.

Een eerder onderzoek naar sociale wijkteams van het Verwey-Jonker Instituut in 2013 had eenzelfde conclusie: deze teams helpen gezinnen met problemen beter, en die hulp is zo’n 25 procent goedkoper dan in het oude systeem. Het uitgangspunt is: één gezin, één plan en één hulpverlener die coördineert; laagdrempeliger en minder bureaucratie. Andere gemeenten komen in de Utrechtse gemeenten langs en overwegen deze aanpak over te nemen.

De sociale wijkteams bestaan uit professionals vanuit onder meer verslavingszorg, psychiatrie, gehandicaptenzorg, maatschappelijke opvang en sociaal-cultureel werk/opbouwwerk. Ze verlenen hulp en ondersteuning aan mensen in zeer kwetsbare situaties. Daarnaast gaan ze preventief te werk en sluiten ze aan bij bestaande initiatieven in de wijk. Het team met professionals zit op een centraal punt in de wijk.

Lokale dienstverlening dichter bij burger
De inzet van deze wijkteams past in een omslag die al enkele jaren in de sociale sector wordt bepleit en die tot doel heeft om de dienstverlening te verbeteren en minder verkokerd en versnipperd te organiseren. Het idee is de lokale dienstverlening dichter bij de burger te brengen en tegelijk de eigen kracht en zelfredzaamheid van bewoners als uitgangspunt te nemen. Deze ontwikkelingen sluiten goed aan op de overheveling van diverse zorgtaken van het Rijk naar gemeenten, vanaf 1 januari 2015.

De professionals in de wijkteams komen de nodige dilemma’s in hun werk tegen, zo meldt het rapport. Zo wordt van cliënten gevraagd zoveel mogelijk zelfredzaam te zijn. Maar in hoeverre kan je dat van álle burgers vragen? En wat doe je als professional wanneer een cliënt bepaalde problemen wel zelf kan oplossen, maar dit niet doet? Daarnaast voelen mensen die zorg nodig hebben vaak een drempel om de buren in te schakelen, want ‘je gaat niet zomaar de eigen sores bij de buren neerleggen’, is de redenering.

De gemeenten Utrecht en Nieuwegein willen volgens het rapport het principe van wederkerigheid gaan hanteren. Dat betekent: burgers moeten voor de hulp die ze ontvangen een wederdienst verlenen. De wijkteams moeten deze taak gaan oppakken. Maar er zal naar verwachting een discussie op gang komen onder professionals, die vrezen dat hun beroepsmatige waarden in het geding komen. Kan je de wederdienst namelijk verplichten?

Lees het volledige onderzoeksrapport over wijkgericht werken.

Bron: HU

Laat wat van je horen

*